Nowruz - Nowy Dzień

Nowruz, co w języku perskim oznacza "nowy dzień", to starożytne święto wiosenne, które obchodzone jest co roku w dniu wiosennej równonocy, zazwyczaj 21 marca. Jest to czas, który symbolizuje odrodzenie natury, nowe początki, odnowienie i nadzieję. Tradycyjnie święto ma swoje korzenie w Zoroastryzmie, jednej z najstarszych monoteistycznych religii świata, choć z biegiem czasu rozprzestrzeniło się i jest obchodzone przez wiele różnych społeczności na całym świecie, szczególnie w regionach Bliskiego Wschodu, Azji Centralnej, na Kaukazie, w Południowej Azji, a nawet w niektórych częściach Europy Wschodniej i na Bałkanach.

Początki Nowruz zakorzenione są w przeszłości, kiedy to starożytne cywilizacje bliskiego wschodu zaczęły obserwować cykle naturalne, by zrozumieć przemiany przyrody i dostosować do nich swój sposób życia. Ta święta chwila, nadejście wiosennej równonocy, symbolizuje równowagę pomiędzy światłem a ciemnością, życiem a śmiercią, ciepłem słońca rozpraszającym zimowy chłód.

Przygotowania do Nowruz zaczynają się na długo przed właściwym dniem. Ludzie sprzątają swoje domy w rytuale zwanym khaneh tekani, co oznacza "wietrzenie domu", aby pozbyć się starych, zbędnych rzeczy i zaprosić do swojego życia nową energię. Jest to czas, kiedy ludzie rozliczają się ze starymi długami, proszą o wybaczenie i odnawiają związki z rodziną i przyjaciółmi, aby Nowruz mógł przywitać ich z czystym sercem.

Centralnym elementem obchodów Nowruz jest sofreh-e haft sin, czyli symboliczny stół, na którym umieszcza się siedem przedmiotów zaczynających się na literę "S" w języku perskim. Każdy z tych przedmiotów symbolizuje inną nadzieję lub życzenie na nadchodzący rok: samanu (czyli słodki pudding) - obfitość i bogactwo, senjed (czyli miłorząb) - miłość, sib (czyli jabłka) - zdrowie i piękno, seer (czyli czosnek) - ochronę przed chorobami, somaq (czyli sumak) - wschód słońca i światło, sabzeh (czyli kiełki) - odrodzenie, a serkeh (czyli ocet) - cierpliwość i mądrość.

W dniu Nowruz rodziny gromadzą się, by wspólnie celebrować. Jest to czas uczt, muzyki, tańca i dzielenia się radością. Ludzie odwiedzają się nawzajem, składają sobie życzenia i cieszą się wspólnym spędzonym czasem. Dzieci otrzymują nowe ubrania i prezenty, a starsi opowiadają historie z dawnych czasów, przekazując tradycje z pokolenia na pokolenie.

W szerszym kontekście, Nowruz jest przypomnieniem o nieustannej zmienności życia, cyklach natury oraz potrzebie harmonii z przyrodą. Celebruje uniwersalne wartości, takie jak miłość, szacunek do rodziny i przyjaciół, oraz nadzieję na lepszą przyszłość. W 2009 roku UNESCO uznało Nowruz za element niematerialnego dziedzictwa kulturowego, a Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2010 roku uznało Międzynarodowy Dzień Nowruz za międzynarodowe święto, podkreślając jego znaczenie jako symbolu pokoju i solidarności między pokoleniami i narodami.